Η κατασκευή του εαυτού μας

Νομίζω πως αυτό που μας δεσμεύει πιο πολύ και καθορίζει τις πράξεις μας είναι η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Φυσικά, αυτή η εικόνα έχει πάρα πολύ να κάνει με την παιδεία μας, τις κοινωνικές καταβολές, ακόμα και με ό,τι έχουμε παραλάβει απ' το σπίτι μας σαν συναισθηματική παιδεία. Καθόλου, όμως, δεν έχει να κάνει με τα συναισθήματά μας. Αντίθετα, η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, μπλοκάρει τα συναισθήματά μας. Δυσκολευόμαστε τόσο να έρθουμε σε επαφή με τα συναισθήματά μας και να τα χρησιμοποιήσουμε σαν οδηγό γιατί η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, διαστρεβλώνει τόσο την επαφή όσο και την εμπιστοσύνη μας σ' αυτά. Πριν ακόμα ζήσουμε καν ένα αρκετά μεγάλο μέρος της ζωής μας, έχουμε αποφασίσει για το ποιοι είμαστε. Λες κι ο εαυτός μας δεν είναι κάτι που υπόκειται στην αλλαγή που φέρνουν ο χρόνος, οι συνθήκες, τα γεγονότα κ.ο.κ. Μ' αυτόν τον τρόπο, δεν καταφέρνουμε ποτέ να γνωρίσουμε πραγματικά τον εαυτό μας και συνεπώς δεν καταφέρνουμε να ζήσουμε την πλήρη ζωή που μας αναλογεί. Ζώντας σύμφωνα με τη διανοητική κατασκευή του εαυτού μας, αντί με τον ίδιο μας τον εαυτό, αναγκαζόμαστε να επαναλαμβάνουμε ολοένα το ίδιο σενάριο, μια και κάθε φορά που κάτι καινούριο μας παρουσιάζεται να ζήσουμε, το αγνοούμε ή αγνοούμε αυτό που ο εαυτός μας, μας καλεί να κάνουμε γιατί "εγώ ποτέ δε θα έκανα κάτι τέτοιο" ή γιατί "δεν είμαι τέτοιος άνθρωπος".
Ο εγωισμός, ο φόβος, ο θυμός, η αγάπη, οι επιλογές μας, τις περισσότερες φορές, δεν είναι γνήσιες, αλλά εξαρτημένες αντιδράσεις που ακουμπάνε στο παρελθόν, στην αρχική μας (διανοητική) αντίληψη για το τί θα έκανε "ένας άνθρωπος σαν κι εμάς" σε κάθε περίπτωση. Μας τρομοκρατεί το ενδεχόμενο να πράξουμε διαφορετικά απ' ότι έχουμε μάθει ότι οφείλει κάποιος σαν κι εμάς. "Δεν ήμουν ο εαυτός μου" λέμε, ή "Δεν αναγνωρίζω τον εαυτό μου". Πόσο άγχος μας προκαλεί το να αντικρύζουμε ένα καινούριο κομμάτι του εαυτού μας: προτιμούμε σαφώς έναν μικρό, περιορισμένο, ακόμα και συρρικνωμένο εαυτό παρά έναν που να έχει την ικανότητα να μας εκπλήσσει. Μαθαίνουμε ποιό συναίσθημα αρμόζει σε κάθε κατάσταση και μετά μαθαίνουμε να αγνοούμε και να καταστέλλουμε όποιο αυθόρμητο συναίσθημα αναδύεται και να το αντικαθιστούμε με το "σωστό". Στο τέλος είμαστε ευχαριστημένοι γιατί πράξαμε "όπως έπρεπε", αισθανόμαστε δικαιωμένοι, αφού "σταθήκαμε στο ύψος των περιστάσεων" κι αν αισθανόμαστε μια μόνιμη θλίψη, δεν ξέρουμε σε τι οφείλεται.