Υπάρχουν φαντάσματα;

Ναι, υπάρχουν. Μόνο που δεν εμφανίζονται ξαφνικά μέσα στο σπίτι μας, δεν προβάλουν απρόσμενα κάτω από το κρεβάτι,πίσω από την κουρτίνα, δεν πετούν πάνω από το κεφάλι μας, ούτε περνούν πίσω από την πλάτη μας κάνοντάς μας να ανατριχιάζουμε. Ανατριχιάζουμε, βέβαια, τρέμουμε σύγκορμοι, πολλές φορές, κυρίως όταν συνειδητοποιούμε ότι εμείς τους ανοίξαμε την πόρτα και μπήκαν. Κι όχι μόνο τους ανοίξαμε την πόρτα, αλλά δεν την κλείσαμε πίσω τους μόλις έφυγαν. Τα φαντάσματα υπάρχουν γιατί εμείς τους επιτρέπουμε να υπάρχουν: όταν δε λέμε αντίο, όταν δε βάζουμε τελεία, όταν δεν είμαστε διατεθειμένοι να προχωρήσουμε παρακάτω, να γυρίσουμε σελίδα, να πούμε "δεν υπάρχει τίποτα άλλο εδώ για μένα". Τα φαντάσματα είναι συνήθως άνθρωποι που δεν παίρνουν την ευθύνη να σχετιστούν ή να μη σχετιστούν. Μπορεί να είναι καταθλιπτικοί, μπορεί να έχουν άλλη σχέση, μπορεί να είναι υπερβολικά ανώριμοι, νάρκισσοι, ψυχικά ασταθείς, συναισθηματικά αποδομημένοι. Μπαινοβγαίνουν στη ζωή μας με τον αέρα της γοητείας του απρόβλεπτου, με το διαβατήριο του ανολοκλήρωτου, του απωθημένου, τους καλοσωρίζουμε κάθε φορά γιατί δεν προλάβαμε να τους χορτάσουμε και ξέρουμε ότι αυτό δε θα γίνει ποτέ. Δε λένε ποτέ ούτε ναι, ούτε όχι. Η έλευση και η αποχώρησή τους δεν εξαρτάται καθόλου από τις ανάγκες και τις επιθυμίες των άλλων. Δεν δημιουργούν ποτέ σχέση, παρά μόνο συνθήκες σχέσης: όταν είναι εκεί, είναι απόλυτα παρόντες, γι' αυτό και εμείς οι απλοί θνητοί νομίζουμε ότι επικοινώνησαν μαζί μας, ότι συναντηθήκαμε βαθειά μαζί τους- όμως, όχι, όσο απόλυτη είναι η παρουσία τους, τόσο απόλυτη είναι και η απουσία τους μόλις φύγουν. Δεν παίρνουν τίποτα μαζί τους, δεν επηρεάζονται καθόλου από τη συνάντησή τους με τους άλλους, είναι σαν η συνάντηση αυτή να μη συνέβη ποτέ πραγματικά, σαν να την είδαν στο σινεμά, ή σαν να την έπαιξαν στο θέατρο. Κι εμείς που ζούμε αφύλαχτες ζωές, που σέρνουμε απώλειες από την παιδική μας ηλικία, που δεν έχουμε μεγαλώσει αρκετά για να πάρουμε την ευθύνη μας, αφήνουμε μόνιμα την πόρτα ανοιχτή, για να μπαινοβγαίνουν τα φαντάσματα. Κι έτσι δεν μπαίνει κανένας άλλος, κι αν μπεί, δεν κάθεται, γιατί ποιός θέλει να μείνει σ' ένα στοιχειωμένο σπίτι;